ભારત અને ચીન બંને સરહદેથી સેના હટાવવા થયા સંમત

ભારત અને ચીનના કોર કમાન્ડરોની બેઠકમાં બંને પક્ષો પોતપોતાની સેનાને સરહદે થી હટાવવા માટે સંમત થયા છે.આ બેઠક 10-11 કલાક સુધી ચાલી હતી. આ બેઠકમાં શું નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે, તે હજી વિગતવાર જાણી શકાયું નથી. કોણ પીછેહઠ કરશે, તેઓ ક્યાં ખસી જશે, ખસી ગયા પછી બંને સેના વચ્ચે કેટલું અંતર રાખવામાં આવશે અને જ્યારે બંને સૈન્યના લોકો એક બીજાની સાથે વાત કરશે ત્યારે સશસ્ત્ર હશે કે નહીં, આ બધા પ્રશ્નોના જવાબો ધીરે ધીરે બધાની સામે આવી જશે.આ થઇ પહેલી વાત.બીજી વાત એ હતી કે ભારત, રશિયા અને ચીનના વિદેશ પ્રધાનો વચ્ચે ઇન્ટરનેટ દ્વારા બેઠક યોજાઇ હતી. આ બેઠકમાં અમારી ટીવી ચેનલોએ અમારા વિદેશ પ્રધાન જયશંકરના ભાષણને પ્રદર્શિત કર્યું હતું. આ ભાષણમાં પણ જયશંકરે ચીન પર સીધો હુમલો કર્યો ન હતો પરંતુ કહ્યું હતું કે દેશોએ પરસ્પર સંબંધોમાં આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાનું પાલન કરવું જોઈએ. રશિયાએ પહેલેથી જ કહ્યું હતું કે આ ત્રિપક્ષીય સંવાદમાં કોઈ પણ દ્વિપક્ષીય મુદ્દા ઉઠાવી શકશે નહીં.જો જયશંકરે આ મુદ્દા ઉઠાવ્યા હોત, તો તે એમ સાબિત થાત કે ભારત ખૂબ નારાજ છે અને તે ચીન સામે ટક્કર લેવા માટે સજ્જ છે. તે બન્યું ન હતું. કદાચ કાલે પણ આવું નહીં થાય. આપણા સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહ ભાગ્યે જ આવી વાત કહેશે, જેને ચીન પર શાબ્દિક હુમલો ઘણી શકાય છે.બીજા વિશ્વ યુદ્ધમાં થયેલ રશિયાના વિજયના 75 વર્ષ જુના સમારોહમાં તે મોસ્કો ગયા છે. ત્યાં પણ ચીનના વિદેશ પ્રધાન સાથે પણ તેઓ કોઈ વાતચીત કરશે નહીં.આ ત્રણ ઘટનાઓથી શું શીખો છો? શું એવું નથી કે ભારત સરકાર આપણા 20 સૈનિકોની હત્યા અંગે પોતાનું ધૈર્ય ગુમાવી રહી હોય? તેમનું વલણ ખૂબ જ સખત છે. આ હત્યાકાંડ તાત્કાલિક અને સ્થાનિક લશ્કરી ઘટના હતી.આમા બંને દેશોના ટોચના નેતાઓ નો ભાગ હોઈ શકે છે તે વાત ન હજુ સુધી કોઈ પુરાવા નથી મળ્યા.આ હત્યાકાંડ 15 જૂનની રાત્રે થયો હતો અને 16 જૂનની સવારે બંને દેશોના લશ્કરી અધિકારીઓ વાતચીત કરવા બેઠા હતા, ત્યારે આપણા વિદેશ પ્રધાને ચીનના વિદેશ પ્રધાનને બોલાવવા પહેલ કરી હતી, મોદીજી તેમના બહુપક્ષીય સંવાદમાં ચીન વિરુદ્ધ એક પણ શબ્દ નહોતો બોલ્યા અને હવે બંને પક્ષના કમાન્ડરો વાતો કરી રહ્યા છે. પરંતુ આપણા કેટલાક નિર્દોષ એન્કર આ તમામ સકારાત્મક પગલાઓને ઉશ્કેરણીજનક રીતે રજૂ કરી રહ્યા છે કે એક તરફ આપણી સામાન્ય પ્રજા રોષે ભરાઈ રહી છે અને બીજી તરફ આપણા રાજકીય પક્ષો એકબીજા પર પ્રહાર કરી રહ્યા છે. હવે સારું એ જ રહેશે કે જે કંઈ પસાર થયું છે તે પસાર થઈ ગયું છે, બંને દેશોએ હવે વધુ સુધારા કરવા પર ધ્યાન દેવું જોઈએ.