રૂફટોપ સોલાર પેનલ લગાવવામાં ગુજરાત આખા દેશમાં સૌથી આગળ છે અને તેના કારણે ગુજરાતીઓએ લાઈટબિલમાં પણ મોટી બચત કરી છે. લેટેસ્ટ આંકડા પ્રમાણે ગુજરાતમાં સોલાર પેનલ ઈન્સ્ટોલ કરાવનારા 43 ટકા ઘરોમાં લાઈટબિલમાં મહિને ઓછામાં ઓછા 1000 રૂપિયાનો ઘટાડો થયો છે. ગુજરાતમાં માત્ર શહેરો જ નહીં પરંતુ નાના ગામડાં પણ રુફટોપ સોલાર પેનલ લગાડવામાં બહુ આગળ નીકળી ગયા છે.
વડોદરાની એમ એસ યુનિવર્સિટી અને ગુજરાત ઉર્જા વિકાસ નિગમ લિમિટેડ (GUVNL)ના તાજેતરના સ્ટડીમાં આ હકીકત બહાર આવી છે. આ અભ્યાસમાં રૂફટોપ સોલાર પેનલની સ્કીમ કેટલી સફળ રહી છે અને તેનાથી લોકોને કેટલો ફાયદો થયો તેનો અંદાજ કાઢવામાં આવ્યો છે. શનિવારે અમદાવાદ ખાતે નેશનલ કોન્ક્લેવ ઓન સોલાર રૂફટોપમાં આ ડેટા પ્રસિદ્ધ કરવામાં આવ્યો હતો.
ગુજરાતમાં હાલમાં મકાનો પર રૂફટોપ સોલારનું ચલણ એટલું બધું વધ્યું છે કે તેનાથી વીજ ઉત્પાદનમાં પણ સતત વધારો થયો છે. અત્યારે ગુજરાતમાં સોલાર પેનલની ઈન્સ્ટોલ્ડ કેપેસિટી 3174 મેગાવોટ છે અને આખા દેશની કુલ ઈન્સ્ટોલ્ડ કેપેસિટી 10,406 મેગાવોટમાં ગુજરાત 31 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે તેવું લોકસભામાં સરકારે જણાવ્યું હતું.
સરકારી સબસિડીના કારણે ઉપયોગમાં વધારો
રિન્યુએબલ એનર્જી મંત્રી આર કે સિંઘે જણાવ્યું કે સોલર રૂફટોપ સ્કીમના બીજા તબક્કામાં ગુજરાત સૌથી મોટો લાભાર્થી રાજ્ય છે. આ સ્કીમમાં સોલાર પેનલ લગાવવા માટે સરકાર દ્વારા 74 ટકા સુધી સબસિડી સહાય કરવામાં આવે છે. વર્ષ 2019 અને નવેમ્બર 2023 વચ્ચે ગુજરાતની ઈન્સ્ટોલ્ડ કેપેસિટી 1956 મેગાવોટ હતી જે કુલ કેપેસિટીમાં 61 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે.
અન્ય એક જવાબમાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે ગુજરાત સોલાર પાવર જનરેશનમાં બીજા ક્રમે હતું અને 10,417 મેગાવોટ વીજ ઉત્પાદન કરવામાં આવ્યું હતું. એટલે કે કુલ ઉત્પાદન ક્ષમતામાં ગુજરાતનો હિસ્સો 30 ટકા કરતા વધુ છે.
ગુજરાતમાં જે લોકો સોલાર રૂફટોપ લગાવે છે તેમાંથી 95 ટકા પરિવારોની વાર્ષિક આવક 10 લાખ રૂપિયા કરતા ઓછી હતી અને તેમણે નાણાકીય બચત કરવા માટે સોલાર પેનલ લગાવવી હતી. હાલમાં ગુજરાતમાં વિન્ડ પાવરમાં 11 ગીગાવોટ અને સોલાર પાવરમાં 10.4 ગીગાવોટની કેપેસિટી છે. ગુજરાતમાં માથાદીઠ વીજળીનો વપરાશ 2283 યુનિટ છે અને ઇન્સ્ટોલ્ડ કેપેસિટીમાં આખા દેશમાં સૌથી આગળ છે. સોલાર પેનલના કારણે ગુજરાતના રહેવાસીઓએ દર વર્ષે લગભગ 2000 કરોડ રૂપિયાની બચત કરી છે. આ ઉપરાંત 1267 મિલિયન યુનિટ પાવર ગ્રીડમાં પરત આપ્યો છે.
