આ દિવસોમાં દેશના મોટાભાગના શહેરોમાં શાકભાજીના ભાવમાં ઝડપથી વધારો થયો છે. આ બધાની વચ્ચે લીંબુના ભાવે સૌનું ધ્યાન ખેંચ્યું છે. લીંબુનો ભાવ 350-400 રૂપિયા પ્રતિ કિલો થઈ ગયો છે. લીંબુના વધેલા ભાવથી માત્ર ગ્રાહકો જ નહીં પરંતુ દુકાનદારોને પણ અસર થઈ છે. પરંતુ આખરે એવું તો શું થયું કે લીંબુના ભાવ અચાનક આસમાને પહોંચવા લાગ્યા. ચાલો કહીએ.
આ કારણે લીંબુ મોંઘા થઈ રહ્યા છે
સમગ્ર દેશમાં લીંબુની અછત છે. સૌથી મોટું કારણ એ છે કે દેશના જે ભાગોમાં લીંબુનું મોટા પાયે ઉત્પાદન થાય છે ત્યાં આકરી ગરમીનો સામનો કરી રહ્યા છે. ગરમીના કારણે લીંબુના ઉત્પાદનને અસર થઈ છે. લીંબુના ફળ શરૂઆતના દિવસોમાં જ નાશ પામી રહ્યા છે, જેના કારણે ઉત્પાદન પર અસર પડી રહી છે. ભારે પવન અને ગરમીના કારણે લીંબુના ફૂલ ખરી રહ્યા છે જેના કારણે ઉત્પાદન પર અસર પડી રહી છે. આ પણ એક મોટું કારણ છે.
ગુજરાત, મહારાષ્ટ્ર, આંધ્રપ્રદેશ, મધ્યપ્રદેશ અને રાજસ્થાન જેવા વિસ્તારોમાં લીંબુની ખેતી મોટા પાયે થાય છે. આ વિસ્તારોમાં ગરમી પડી રહી છે. ગરમીના કારણે ઉત્પાદનને અસર થઈ છે. પેટ્રોલ અને ડીઝલની વધતી કિંમતોને કારણે ટ્રાન્સપોર્ટ ચાર્જમાં વધારો થયો છે. એક તરફ લીંબુની અછત અને બીજી તરફ ટ્રાન્સપોર્ટેશન ચાર્જમાં વધારો, બંને મોંઘવારી માટે જવાબદાર છે.
કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આ વખતે આંધ્રપ્રદેશ અને તેલંગાણાથી આવતા લીંબુની મોંઘવારી માટે ડીઝલના ભાવ પણ મોટાભાગે જવાબદાર છે. ડીઝલના ભાવમાં વધારાને કારણે માલભાડામાં પણ 15%નો વધારો થયો છે. તેનાથી લીંબુના ભાવ બમણા થઈ ગયા છે.
લગ્નની સિઝન પણ શરૂ થઈ ગઈ છે. આવી સ્થિતિમાં ફંક્શન માટે લીંબુની માંગ વધુ વધી છે. ઉત્પાદન ઓછું અને માંગ વધારે છે જેના કારણે લીંબુના ભાવમાં પણ વધારો જોવા મળી રહ્યો છે. ઉનાળામાં શેરડીના રસથી લઈને લીંબુ પાણી સુધી દરેક જગ્યાએ લીંબુની જરૂર પડે છે. આવી સ્થિતિમાં આ દિવસો પહેલા જ લીંબુના ભાવમાં વધારો થયો છે.
આ સમયે નવરાત્રી ચાલી રહી છે અને રમઝાન મહિનો છે. ઉપવાસ અને ઉપવાસ દરમિયાન પણ લીંબુનો વધુ ઉપયોગ થાય છે. હાલમાં ઉત્પાદન ઓછું છે અને માંગ વધારે છે.
ઘણા વેપારીઓ કહે છે કે ગુજરાતમાં વાવાઝોડા પછીની અસરને કારણે લીંબુનું ઉત્પાદન ઘટ્યું છે, જેના કારણે ભાવમાં વધારો થઈ રહ્યો છે. હાલમાં લીંબુના ભાવમાં ઘટાડો થાય તેવું લાગતું નથી. આગામી દિવસોમાં લીંબુ વધુ મોંઘુ થઈ શકે છે.