ચીને સોનાની ધમધોકાર ખરીદી શરૂ કરી

ગોલ્ડની વાત આવે ત્યારે આખી દુનિયાને ભારત, ચીન અને અમેરિકાનો વિચાર આવે છે કારણ કે આ દેશો સૌથી વધુ સોનું ખરીદે છે. સોનાનો સૌથી વધુ જથ્થો રાખવામાં અમેરિકા સૌથી આગળ છે અને જર્મની અને ઈટાલીનો વારો આવે છે. જોકે, હાલમાં તો ચીને ગોલ્ડની ખરીદીના બધા રેકોર્ડ તોડી નાખ્યા છે. રશિયા-યુક્રેન વોર અને ઈઝરાયલ-ગાઝા વોરને ધ્યાનમાં રાખીને ચીન સતત સોનું ખરીદતું જાય છે. તેના કારણે સોનાના ભાવમાં નરમાઈ આવવાની પણ શક્યતા દેખાતી નથી. ચીન પાસે અત્યારે લગભગ 2260 ટન સોનું રિઝર્વમાં પડ્યું છે. ચીનના લોકોએ વ્યક્તિગત રીતે ખરીદેલા સોનાનો આંકડો અલગ જ છે. લેટેસ્ટ આંકડા પ્રમાણે ચીન છેલ્લા 17 મહિનાથી સળંગ સોનું ખરીદતું જાય છે.

દુનિયાભરમાં ક્યાંય પણ મોટા યુદ્ધ ચાલતા હોય અથવા આર્થિક સ્થિતિ ડામાડોળ હોય ત્યારે સોનાની ડિમાન્ડ વધતી હોય છે. અત્યારે સોનાની ડિમાન્ડ વધારવામાં ચીનની મોટી ભૂમિકા છે. સોનાનો ભાવ 2400 ડોલર પ્રતિ ઔંસની ઉપર ટકી રહ્યો છે કારણ કે ડિમાન્ડ ઊંચી છે.

ચીનના રોકાણકારોને હાલમાં રિયલ એસ્ટેટ કે શેરબજાર પર એટલો બધો ભરોસો નથી. ખાસ કરીને રિયલ એસ્ટેટમાં પરપોટા જેવી સ્થિતિ હોય તેવું લાગે છે. તેથી મકાનો ખરીદવામાં જોખમ લેવાના બદલે તેઓ સોનું ખરીદવામાં માને છે. ચીનની સેન્ટ્રલ બેન્ક પણ સોનાનો ભંડાર વધારી રહી છે અને યુએસ ડેટનું હોલ્ડિંગ ઘટાડતી જાય છે. સોનાનો ભાવ હજુ વધશે તેમ માનીને ચીનમાં મોટો સટ્ટો પણ ખેલાઈ રહ્યો છે.

દુનિયાના ગોલ્ડ માર્કેટ પર ચીનનો પહેલેથી પ્રભાવ રહ્યો છે. પરંતુ હાલમાં સોનામાં જે તેજી છે તેમાં તો ચીને બધા રેકોર્ડ તોડી નાખ્યા છે. 2022ના અંત પછી અત્યાર સુધીમાં સોનાના ભાવમાં લગભગ 50 ટકા વધારો આવી ગયો છે. સામાન્ય રીતે વ્યાજનો દર ઊંચો હોય અને અમેરિકન ડોલર મજબૂત હોય ત્યારે સોનું નરમ પડતું હોય છે. પરંતુ આ વખતે તો આ ગણિત પણ ખોટું સાબિત થયું છે. ગયા મહિને યુએસ ફેડે એવા સિગ્નલ આપ્યા હતા કે વ્યાજના દર હજુ ઉંચા રાખવામાં આવશે. ત્યાર પછી ગોલ્ડનો ભાવ ઘટવો જોઈતો હતો, પરંતુ તેના બદલે ગોલ્ડનો ભાવ વધ્યો છે. એટલું જ નહીં બીજા બધા દેશોની કરન્સી સામે ડોલર વધ્યો છે, છતાં સોનાનો ભાવ નરમ નથી થયો.

સોનાનો ભાવ ભલે હાલમાં ઊંચા લેવલ પર હોય, પરંતુ હવે કેટલાક એક્સપર્ટને લાગે છે કે આ ભાવ ઈકોનોમિક ફેક્ટરના કારણે નહીં પણ ચાઈનીઝ રોકાણકારોની મુનસફીના કારણે ઉંચા છે. લંડન સ્થિત મેટલ માર્કેટના એક એક્સપર્ટ રોસ નોર્મન કહે છે કે ગોલ્ડના ભાવ વધવા માટે અત્યારે એકમાત્ર ચીન જ જવાબદાર છે. ગયા વર્ષની સાથે તુલના કરવામાં આવે તો ચીનમાં પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં સોનાની માંગમાં 6 ટકાનો વધારો થયો હતો. ગયા વર્ષે આખા વર્ષ દરમિયાન ગોલ્ડની ડિમાન્ડ 9 ટકા વધી હતી.

ચીનના લોકો ટ્રેડિશનલી જેમાં રોકાણ કરતા હતા તે સાધનો હવે આકર્ષક નથી રહ્યા જેના કારણે ગોલ્ડમાં ખરીદી થઈ રહી છે. ખાસ કરીને ચીનના રિયલ એસ્ટેટ સેક્ટરમાં કટોકટીની સ્થિતિ છે. અત્યારે રોકાણ માટે બીજા વિકલ્પો ઓછા છે તેથી બધાની નજર સોના પર છે. ચીનમાં યુવાનો પણ તેમની જે બચત થાય તેનો ઉપયોગ સોનું ખરીદવા માટે કરે છે. પરંતુ સૌથી વધારે ખરીદી તો ચીનની સેન્ટ્રલ બેન્ક કરી રહી છે કારણ કે તેઓ માને છે કે વોરના કારણે દુનિયાની આર્થિક પરિસ્થિતિ કથળવાની છે. માર્ચ મહિનામાં ચીનની સેન્ટ્રલ બેન્કે સળંગ 17 મહિનાથી સોનાની ખરીદી વધારી હતી. ગયા વર્ષમાં દુનિયાની બીજી કોઈ પણ સેન્ટ્રલ બેન્ક કરતા ચીને વધારે સોનાની ખરીદી કરી હતી. ચીને છેલ્લા 50 વર્ષમાં જે સોનાની ખરીદી કરી હતી તેના કરતા પણ વધારે ગોલ્ડ ગયા વર્ષમાં ખરીદવામાં આવ્યું હતું.

ચીન એટલા માટે સોનું ખરીદતું જાય છે કારણ કે તે ભવિષ્યમાં અમેરિકન ડોલર પર આધાર ઘટાડવા માગે છે અને પોતાના ઈન્વેસ્ટમેન્ટને ડાઈવર્સિફાઈ કરવા માગે છે. છેલ્લા એક દાયકાથી ચીને યુએસ ટ્રેઝરી હોલ્ડિંગમાં સતત ઘટાડો કર્યો છે. માર્ચ મહિનાના આંકડા પ્રમાણે ચીન પાસે લગભગ 775 અબજ ડોલરનું યુએસ ડેટ છે. 2021માં આ આંકડો 1.10 ટ્રિલિયન ડોલરનો હતો. ચીને ભૂતકાળમાં જ્યારે સોનું ખરીદ્યું છે ત્યારે તેણે યુઆનની મદદથી ખરીદી કરી હતી. આ વખતે તે ફોરેન કરન્સીનો ઉપયોગ કરીને ગોલ્ડ ખરીદે છે જેથી ડોલર પર તેનો આધાર ઘટાડી શકાય. જોકે, ચીને જંગી પ્રમાણમાં સોનું ખરીદ્યું હોવા છતાં તેના કુલ ફોરેન એક્સ્ચેન્જ રિઝર્વમાં ગોલ્ડનો હિસ્સો માત્ર 4.6 ટકા છે. તેની સરખામણીમાં ટકાવારીમાં જોવામાં આવે તો ભારત પાસે ફોરેન એક્સ્ચેન્જ રિઝર્વમાં ચીન કરતા લગભગ ડબલ સોનું છે.

Related posts