વાસ્તવમાં કેન્દ્ર સરકાર દર વર્ષે બે વખત કેન્દ્રીય કર્મચારીઓના પગારમાં વધારો કરે છે. આ વધારો જુલાઈ અને જાન્યુઆરી મહિનામાં મોંઘવારી ભથ્થાના રૂપમાં કરવામાં આવ્યો છે. પરંતુ વર્તમાન વર્ષ ચૂંટણીનું વર્ષ છે. આગામી એક મહિનામાં ચૂંટણીની સૂચના આવશે. આવી સ્થિતિમાં, કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ અને પેન્શનરો (બંનેની કુલ સંખ્યા એક કરોડ છે) બંને મોંઘવારી ભથ્થાની આતુરતાથી રાહ જોઈ રહ્યા છે.
જો કે, સીપીઆઈ-આઈડબ્લ્યુના જે પ્રકારના આંકડાઓ જોયા છે તેના પરથી લાગે છે કે આ વખતે મોંઘવારી ભથ્થામાં 4 ટકાનો વધારો થઈ શકે છે, ત્યારબાદ કુલ મોંઘવારી ભથ્થાનો આંકડો 50 ટકા સુધી પહોંચી શકે છે. હાલમાં મોંઘવારી ભથ્થું 46 ટકા છે. ગત વખતે પણ મોંઘવારી ભથ્થામાં 4 ટકાનો વધારો થયો હતો.
હાલમાં મોંઘવારી ભથ્થું 7મા પગાર પંચ હેઠળ આપવામાં આવે છે. ચાલો તમને એ પણ જણાવીએ કે દેશના એક કરોડથી વધુ લોકોને કેટલું મોંઘવારી ભથ્થું/પ્રિય રાહત મળે છે?
DA/DRમાં કેટલો થઈ શકે છે વધારો ?
કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ માટે મોંઘવારી ભથ્થાની ગણતરી ઔદ્યોગિક કામદારો માટેના નવા ગ્રાહક ભાવ સૂચકાંક (CPI-IW) પર આધારિત હશે. લેબર બ્યુરો, શ્રમ મંત્રાલયની શાખા, દર મહિને CPI-IW ડેટા પ્રકાશિત કરે છે. કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોના મોંઘવારી ભથ્થાની ગણતરી કરવાની એક ફોર્મ્યુલા છે.
શું છે ગણિત
7મી CPC DA% = [{છેલ્લા 12 મહિના માટે AICPI-IW (આધાર વર્ષ 2001=100) ની 12 મહિનાની સરેરાશ – 261.42}/261.42×100]
ધ્યાનમાં રાખો કે આ ફોર્મ્યુલા તે કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોને લાગુ પડશે જેઓ સાતમા પગાર પંચની ભલામણોના આધારે પગાર મેળવે છે.
ટકાવારીમાં DA = (392.83-261.42)/261.42×100 = 50.26
છેલ્લા 12 મહિનાની સરેરાશ CPI-IW 392.83 છે. ફોર્મ્યુલા મુજબ DA બેઝિક સેલરી 50.26 ટકા આવી રહી છે. તેથી કેન્દ્ર સરકાર મોંઘવારી ભથ્થામાં 50 ટકાનો વધારો કરી શકે છે.
હાલમાં કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોને અનુક્રમે 46 ટકા મોંઘવારી ભથ્થું અને મોંઘવારી રાહત (DR) મળે છે. કેન્દ્ર સરકારે 18 ઓક્ટોબર, 2023ના રોજ છેલ્લી DA વધારાની જાહેરાત કરી હતી. તે 1 જુલાઈ, 2023 થી અમલમાં આવ્યો હતો. તેથી હવે કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ અને પેન્શનરો માટે ડીએ અને ડીઆરમાં 4 ટકાનો વધારો થવાની સંભાવના છે. આ વધારો 1 જાન્યુઆરી 2024થી લાગુ થશે.
પેન્શનરોને કેટલો લાભ મળશે?
કેન્દ્ર સરકારના પેન્શનરોને લાગુ પડતી મોંઘવારી રાહત DA જેવી જ છે. મોંઘવારી રાહતમાં પણ ટૂંક સમયમાં 4 ટકાનો વધારો થવાની સંભાવના છે. DRમાં વધારા સાથે, કેન્દ્ર સરકારના પેન્શનરોને તેમના માસિક પેન્શનમાં વધારો જોવા મળશે.
ધારો કે કેન્દ્ર સરકારના પેન્શનરને દર મહિને રૂ. 41,100નું મૂળભૂત પેન્શન મળે છે. 46 ટકા ડીઆર પર પેન્શન મેળવનારાઓને 18,906 રૂપિયા મળે છે. જો તેમનો DR 50 ટકા થશે, તો તેમને મોંઘવારીમાંથી રાહત તરીકે દર મહિને 20,550 રૂપિયા મળશે. આવી સ્થિતિમાં, જો ટૂંક સમયમાં ડીએમાં 4 ટકાનો વધારો કરવામાં આવે છે, તો તેમના પેન્શનમાં દર મહિને 1,644 રૂપિયાનો વધારો થશે.
પગારમાં કેટલો થશે વધારો?
તમામ સરકારી કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોને મોંઘવારી ભથ્થું અને મોંઘવારી રાહત મળે છે. મોંઘવારી ભથ્થું એ સરકારી કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોના પગારનો એક ભાગ છે. તેનો ઉદ્દેશ ફુગાવાની અસર ઘટાડવાનો છે. આમાં, સરકારી કર્મચારીઓના અસરકારક પગારમાં સમય સમય પર સુધારો કરવામાં આવે છે.
કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ માટે, DAમાં વધારો તેમના ટેક હોમ સેલેરીમાં વધારો કરે છે. ચાલો એક ઉદાહરણ દ્વારા આને સમજવાનો પ્રયત્ન કરીએ. જો કેન્દ્રીય કર્મચારીનો મૂળ પગાર 53,500 રૂપિયા પ્રતિ માસ છે. આવી સ્થિતિમાં 46 ટકાના હિસાબે વર્તમાન મોંઘવારી ભથ્થું 24,610 રૂપિયા થશે. હવે જો DA વધીને 50 ટકા થશે તો આ રકમ વધીને 26,750 રૂપિયા થઈ જશે. આનો અર્થ એ થયો કે કર્મચારીના પગારમાં રૂ. 26,750 – 24,610 = રૂ. 2,140નો વધારો થશે.