દેશના કરદાતાઓએ આ વર્ષે અગાઉના તમામ રેકોર્ડ તોડી નાખ્યા છે. 31 ડિસેમ્બર, 2023 સુધી રેકોર્ડ 8.18 કરોડ આવકવેરા રિટર્ન (ITR) ફાઈલ કરવામાં આવ્યા છે. આ ITR મૂલ્યાંકન વર્ષ 2023-24 માટે ફાઇલ કરવામાં આવ્યા છે. આ એક નવો રેકોર્ડ છે. આખરે, આટલી મોટી સંખ્યામાં ITR ફાઈલો રાખવાનો અર્થ શું છે?
આવકવેરા વિભાગની માહિતી અનુસાર, ગયા વર્ષની સરખામણીમાં 2023માં ITR ફાઇલિંગની સંખ્યામાં 9 ટકાનો વધારો થયો છે. 31 ડિસેમ્બર, 2022 સુધી સમગ્ર દેશમાં માત્ર 7.51 કરોડ ITR ફાઈલ થયા હતા. ITRની સંખ્યા વધી જવાને કારણે આવકવેરા વિભાગે પણ વધારાનું કામ કરવું પડ્યું.
વર્ષ 2023 માં, આવકવેરા વિભાગે 1.60 કરોડ ઓડિટ અહેવાલો અને અન્ય ફોર્મની ચકાસણીમાંથી પસાર થવું પડ્યું હતું. જ્યારે 2022માં આ સંખ્યા માત્ર 1.43 કરોડ હતી. આવકવેરા વિભાગે લોકોની સુવિધા માટે વાર્ષિક માહિતી નિવેદન (AIS) અને કરદાતા માહિતી સારાંશ (TIS) જારી કરવાનું શરૂ કર્યું છે. આના કારણે લોકો પોતાની ટેક્સની માહિતી જાતે જ તપાસવામાં વધુ સારા બન્યા છે.
મોદી સરકારે દેશમાં ટેક્સ કલેક્શન વધારવા માટે ઘણા પ્રયાસો કર્યા છે. સરકારના આ પ્રયાસોના પરિણામે, આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરનારા લોકોની સંખ્યા વધી રહી છે. જો કે, આ સંપૂર્ણપણે કર વસૂલાતમાં વધારો દર્શાવે છે. મોદી સરકારના કાર્યકાળમાં આવકવેરાને લગતા ઘણા સુધારા થયા. તેમાં ફેસલેસ આઈટીઆર વિશ્લેષણ, સરકાર દ્વારા નવી કર પ્રણાલી લાવવી અને તેને વધુ આકર્ષક બનાવવા માટે કર મુક્તિ મર્યાદા વધારીને રૂ. 7.5 લાખ કરવાનો સમાવેશ થાય છે. સમગ્ર દેશમાં પ્રસારિત કરવા માટે, જેમ કે 103.5 કરોડથી વધુ ઈ-મેઈલ અથવા SMS મોકલવા. આ બધાને કારણે દેશમાં ITR ફાઇલિંગની સંખ્યામાં વધારો થયો છે.
ITRની સંખ્યામાં આ વધારો ઘણી મહત્વપૂર્ણ બાબતો સૂચવે છે. સરકાર દ્વારા ટેક્સ સ્કુટની, નોકરીઓ વધી રહી છે, અર્થવ્યવસ્થા વધુ ઔપચારિક બની રહી છે તેમજ લોકોમાં જાગૃતિ વધી રહી છે તેનો પણ આ સંકેત છે.